Genel Başkanı: Devlet Bahçeli
Genel Sekreteri:M. Cihan Paçacı
Kuruluş tarihi: 1969
Kurucusu: Alparslan Türkeş
Siyasi görüşü: Türk Milliyetçiliği
Muhafazakarlık
Ülkücülük

Eski Genel Başkanları: Alparslan Türkeş(BAŞBUĞUMUZ)
Öncülü Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi
İnternet Sitesi: mhp.org.tr

MHP'(MİLLİYETÇİ HAREKET PARTİSİ)NİN KURULUŞU

CMP Genel Başkanı Osman Bölükbaşı yeni partinin de başkanı seçildi. Osman Bölükbaşı ve onu destekleyen 29 milletvekili partiden ayrıldılar; ikinci kez Haziran 1962'de Millet Partisi’ni kurdular. Bunun üzerine CKMP genel başkanlığına önce Ahmet Tahtakılıç (1962), sonra da Ahmet Oğuz getirildi.

14'ler diye bilinen gruptan Ahmet Er, Muzaffer Özdağ, Dündar Taşer, Rıfat Baykal, Mustafa Kaplan, Numan Esin, Fazıl Akkoyunlu, Şefik Soyuyüce CKMP'ye girdi ve Alparslan Türkeş de, 31 Mart 1965’te bu partiye katıldı. Türkeş, 1 Ağustos 1965’te CKMP genel başkanı seçildi. Yöneticiler şu şekilde idi:

Alparslan Türkeş (Genel başkan),
Necati Gültekin,
Dündar Taşer,
Mehmet Irmak,
Agâh Oktay Güner,
Mustafa Kemal Erkovanlı,
Yaşar Okuyan.

8-9 Şubat 1969 günlerinde Adana'da kapalı spor salonunda yapılan genel kongrede CKMP'nin adı Milliyetçi Hareket Partisi, terazi olan amblemini de kırmızı zemin içerisinde üç hilal olarak değiştirildi. Türkeş bu ara Dokuz Işık öğretisini yazarak; Antikapitalist, antikomünist, milliyetçi, laik ve dindar bir siyaseti savundu. Dokuz Işık umdeleri ise şunlardır:

Milliyetçilik,
Ülkücülük,
Ahlâkçılık,
İlimcilik,
Toplumculuk,
Köycülük,
Hürriyetçilik,
Gelişmecilik,
Endüstricilik.

1980 Öncesi Dönemleri ve O Yıllardaki Düşünüşlerini

Suat Hayri Ürgüplü kabinesinde "Türkeşçi" olarak tanımlanan üç bakan vardı: Mehmet Altınsoy, Hazım Dağlı, Mustafa Kepir.
1965 seçimlerinde parti %2,2 oy aldı. Milli Bakiye sistemiyle 11 milletvekili çıkardı. 1 senatörü vardı. 1968'de 14'lerden dört kişi partiden istifa etti. 1969 seçiminde Alparslan Türkeş Adana'dan milletvekili seçildi, 1973'e kadar MHP mecliste bir kişiyle temsil edildi. 1973 seçiminde 3 milletvekiliyle meclise girdi. 1977'de 16 milletvekiliyle grup haline geldi, senatoda bir üyesi vardı. Milliyetçi Cephe hükümetlerinde koalisyon ortağı olan MHP 1975'den 12 Eylül 1980 askeri müdahalesine kadar bütün yurtta yaşanan terör olaylarında, Ülkü Ocakları'nın partiyle ilişkilendirilip suçlanmasıyla karşılaştı. MHP 1 Nisan 1975'de 1. MC (Milliyetçi Cephe) Hükümetine girdi. Alparslan Türkeş ve Mustafa Kemal Erkovan kabinede yer aldı. 22 Temmuz 1977'deki 2. MC Hükümetinde ise 5 bakanla temsil edildi. Alparslan Türkeş, Agah Oktay Güner, Cengiz Gökçek, Gün Sazak, Sadi Somuncuoğlu..

Bozkurtlar veya komando olarak nitelenen gençlerin sol militanlarla çatışması birçok kaynakta ülkenin bir iç savaşa sürüklendiği şeklinde yorumlandı ve askerler darbeden sonraki bildirilerinde en çok buna vurgu yaptılar. Bozkurtların baş sloganı Tanrı Türk'ü Korusun şeklindeydi. Parti nasyonal sosyalistlikle suçlandı, sol tarafından faşistlikle itham edildi. MHP içindeki çalkantılarda ırkçı olarak tanımlananlar zamanla ayrılırlarken parti İslâmi yöne kaydı, 1977'de MSP (Milli Selamet Partisi)'den umudunu kestiğini açıklayan Necip Fazıl Kısakürek'in desteğini kazanmasıyla Türkçü-İslamcılığa ağırlık verdi. MHP'nin resmi günlük gazetesi Hergün gazetesiydi. Daha akademik olan Ortadoğu gazetesinde milliyetçi mukaddesatçı profesörler yazıyordu. Bayrak, Millet gazeteleri ve AP'nin yayın organları da partiye destek veriyordu. Töre (dergi)si partinin görüşlerini bilimsel tabanda araştırıyordu.

Milliyetçi Hareket Partisi MSP ile aynı seçmen tabanına seslendi. Tarikatlarla yakınlaştı. MSP ile farklılığı milliyetçilik ve laiklik üzerindeydi. MSP daha çok ümmetçi ve şeriatçı ilkelere yaslanırken, MHP Türklük vurgusunu öne çıkarıyor, İslam'ı dindarlık bağlamında sunuyordu. Alparslan Türkeş başbuğ olarak niteleniyordu. ÜGD, MİSK, Pol-Bir kuruluşlarıyla toplumsal örgütlenmeye gitti. Bir fark da MHP'nin şiddet konusunda tavizsiz oluşu, komünistlere karşı örgütlenmesiydi. Birçok MHP'li 1970'lerdeki çatışmalarda öldü. Gazeteci, yazar ve milletvekili İlhan Darendelioğlu, milletvekili ve bakan Gün Sazak, MHP İstanbul İl Başkanı Recep Haşatlı ve oğlu suikastlerde öldürüldüler.

1980 Sonrası Dönem

12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra 16 Ekim 1981'de MHP kapatıldı, mallarına el konuldu. Partiye yakın insanlar 7 Temmuz 1983’de Muhafazakâr Parti’yi (MP) kurdular. Bu parti, 1985 Kasım’ında Milliyetçi Çalışma Partisi (MÇP) adını aldı. Kısa bir sürede teşkilatlanmasını tamamlayan MÇP, 1987 yılı içerisinde iki olağanüstü kongre yaptı. Birinci kongrede, Genel Baskan Ali Koç’un istifası ile, Genel Sekreter Yardımcısı Naci Kanburoğlu vekaleten Genel Başkanlığa getirilmiştir. İkincisinde ise 19 Nisan 1987 günü, MÇP Naci Kanburoğlu'nun başkanlığında, Ankara Selim Sırrı Tarcan Spor Salonu’nda olağanüstü kongreye giderek Abdülkerim Doğru'yu Genel Baskan seçmiştir. Bu kongrede Devlet Bahçeli Genel Sekreterlige, Ali Güngör, Hüseyin Abbas, Abdülhadi Toplu, Muzaffer Eriş, Mehmet Refet Eke, Şevket Bülent Yahnici ve Tuğrul Türkeş de Genel Başkan yardımcılıklarına getirilmişlerdir.

Alpaslan Türkeş’in siyaset yasağı 6 Eylül 1987’de kalkar kalkmaz 4 Ekim 1987’de MÇP Olağanüstü Kongreye giderek, Alpaslan Türkeş'i, MÇP Genel Başkanlığına seçmiştir. 27 Aralık 1992’de, 1979 yılındaki delegeleriyle toplanan MHP Kurultayı, Sadi Somuncuoğlu'nun tüm çabalarına karşın MHP’nin feshine karar vermiş, 24 Ocak 1993’te yapılan Olağanüstü Kongre’yle ise MÇP, MHP adına dönmüştür.

Yine 1965 yılında milletvekili de seçilen Türkeş, 1969’da CMKP’nin adını ve programını değiştirerek Milliyetçi Hareket Partisi’ni (MHP) kurdu. Hazırlanan yeni tüzükle MHP’nin amblemi kırmızı zemin üzerine üç hilal, gençlik kollarının amblemi ise hilalli bozkurt olarak belirlendi. Partinin yeni programı Türkeş’in yazdığı "9 Işık" kitabındaki görüşler doğrultusunda değiştirildi. MHP’nin dogmaları haline getirilen 9 Işık arasında milliyetçilik en önemli yere sahipti. Tüm propagandalarında Türk milliyetçiliğini temel alan MHP ideolojisi anti-kapitalist ve anti-komünist bir söylem kullandı.MHP 'nin Türklerin özgürlüğünü temsil ettiğine inanılan boz kurt işareti de vardır